Khẩn trương triển khai quy hoạch đô thị tại TP.HCM

Khẩn trương triển khai quy hoạch đô thị tại TP.HCM

Trong bối cảnh sáp nhập và mở rộng địa giới hành chính, TP.HCM đứng trước yêu cầu cấp thiết phải triển khai quy hoạch đô thị hiện đại, đồng bộ và có tầm nhìn chiến lược. Việc quy hoạch không chỉ là việc kỹ thuật mà còn là bản đồ chiến lược định hướng phát triển không gian, hạ tầng, hệ thống giao thông và chất lượng sống cho hàng chục triệu người dân. Gần đây, UBND TP.HCM đã ra quyết định thành lập Hội đồng thẩm định nhiệm vụ quy hoạch đô thị và nông thôn, đồng thời tiến hành rà soát, chỉnh sửa quy hoạch tồn đọng để đảm bảo các đồ án phù hợp với định hướng mới. Đây được xem như bước đi quyết liệt, rõ ràng nhằm đưa TP.HCM vào giai đoạn phát triển mới, bền vững và có bản sắc.

1. Thành lập Hội đồng thẩm định nhiệm vụ quy hoạch – vai trò và cơ cấu

1.1 Nhiệm vụ của Hội đồng

UBND TP.HCM đã ban hành quyết định thành lập Hội đồng thẩm định nhiệm vụ quy hoạch đô thị và nông thôn, với nhiệm vụ chính là thẩm định độc lập các nhiệm vụ quy hoạch, bao gồm quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, đồ án điều chỉnh quy hoạch. Hội đồng thẩm định có vai trò phản biện, đảm bảo tính khoa học, logic và chất lượng của nhiệm vụ quy hoạch trước khi trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Lưu ý quan trọng: Hội đồng thẩm định không thay thế chức năng thẩm định của Sở Quy hoạch – Kiến trúc, mà hoạt động như một cơ quan kiểm tra độc lập, phản biện và nâng cao chất lượng quy hoạch.

1.2 Cơ cấu tổ chức

• Chủ tịch Hội đồng: Ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM

• Phó Chủ tịch thường trực: Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc

• Phó Chủ tịch Hội đồng: Các Phó Giám đốc Sở Quy hoạch – Kiến trúc phụ trách từng địa bàn, từng lĩnh vực liên quan

Thành phần Hội đồng còn bao gồm các chuyên gia, đại diện các sở ngành, lãnh đạo các quận/huyện, các nhà tư vấn quy hoạch, kiến trúc sư… để đảm bảo tính đại diện và trách nhiệm cao trong quá trình thẩm định quy hoạch.

Việc thành lập Hội đồng quy hoạch đô thị – nông thôn là phù hợp với xu hướng nâng cao vai trò phản biện, kiểm soát chất lượng quy hoạch, đồng thời giảm thiểu áp lực chuyên môn lên Sở Quy hoạch – Kiến trúc.

2. Xử lý các tồn đọng quy hoạch đô thị & nông thôn

2.1 Rà soát, điều chỉnh các đồ án quy hoạch chi tiết

TP.HCM đã tiến hành rà soát và điều chỉnh cục bộ 25 đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2.000 nhằm điều chỉnh các khu chức năng, cấu trúc đô thị phù hợp với thực tế phát triển. Bên cạnh đó, quy hoạch chi tiết khu công viên phần mềm Quang Trung cũng đang được điều chỉnh để ứng dụng công nghệ mới và tăng không gian xanh trong khu đô thị.

2.2 Quy hoạch phân khu mới tại TP.Thủ Đức

9 đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 tại TP.Thủ Đức đã được phê duyệt và công bố. Việc này giúp hình thành cấu trúc phân vùng và chức năng đô thị rõ ràng trong khu vực phát triển trọng điểm này.

2.3 Các dự án quy hoạch đặc biệt và ý tưởng đô thị

• TP.HCM đã tổ chức thi tuyển quốc tế ý tưởng quy hoạch – kiến trúc bán đảo Bình Quới – Thanh Đa để tìm hướng phát triển mới cho vùng đất đặc trưng, kết hợp cảnh quan sông nước, không gian xanh và phát triển đô thị.

• Thi tuyển ý tưởng quy hoạch Công viên lịch sử – văn hóa dân tộc đã được hoàn thành, là “mảnh xanh” đô thị có giá trị văn hóa và nhận thức môi trường cao.

2.4 Vai trò kết nối vùng và lập quy hoạch vùng mở rộng

TP.HCM không chỉ tập trung nội đô mà còn mở rộng vùng đô thị liên vùng. Theo đề xuất điều chỉnh quy hoạch chung đến 2040, tầm nhìn đến 2060, thành phố đề xuất mở rộng 2.688 ha lấn biển Cần Giờ và 102 ha cảng trung chuyển Cần Giờ trong phạm vi nghiên cứu quy hoạch. baodautu

TP.HCM cũng được đề xuất phát triển theo mô hình 6 phân vùng đô thị chiến lược: trung tâm, phía đông (Thủ Đức), bắc – tây bắc, tây, nam và Cần Giờ, trong đó Cần Giờ được xem là phân vùng phát triển đô thị sinh thái riêng biệt. vnexpress.net+1

Theo PLO, cấu trúc 6 phân vùng sẽ tạo động lực phát triển mới và xây dựng quy hoạch đồng đều hơn giữa các vùng yếu thế và trung tâm. Báo Pháp Luật TP. Hồ Chí Minh

2.5 Các con số quy hoạch đã được phê duyệt

Hiện nay, TP.HCM đã có 103 đồ án quy hoạch đô thị, chung và phân khu được phê duyệt (chưa tính quy hoạch chi tiết). Riêng quy hoạch chi tiết, khoảng 432 đồ án đang được trình hoặc hoàn thiện.

Tổng thể, thành phố đang nỗ lực phủ kín các đồ án quy hoạch, đồng bộ với chiến lược phát triển đô thị đa trung tâm và kết nối liên vùng.

3. Động lực & thách thức trong triển khai quy hoạch đô thị TP.HCM

3.1 Động lực: hướng tới đô thị hiện đại, thông minh và bền vững

• TP.HCM đặt mục tiêu trở thành đô thị toàn cầu, đô thị “văn minh – hiện đại – nghĩa tình – năng động sáng tạo” baochinhphu.vn

• Quy hoạch phải khai mở nhiều không gian kinh tế mới, tạo môi trường đầu tư hấp dẫn, kết hợp kinh tế số, kinh tế xanh & xã hội số Tin nhanh chứng khoán

• Phát triển mô hình đô thị đa trung tâm: TP.Thủ Đức, Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ để chia sẻ áp lực dân cư, phát triển đồng đều hơn Báo Thanh Niên+2vnexpress.net+2

• Kết nối vùng Đông Nam bộ & đô thị vệ tinh: Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu… tạo vùng đô thị liên vùng có sức lan tỏa cao hơn Hồ Chí Minh CPV+1

3.2 Thách thức: vốn, nhân lực, pháp lý & đồng bộ dữ liệu

• Nguồn vốn triển khai: quy hoạch mới, hạ tầng đồng bộ đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn; việc phân bổ ngân sách cho các quận/huyện vùng ven thường là điểm nghẽn.

• Nhân lực, chuyên môn: các đơn vị lập quy hoạch, thẩm định cần đội ngũ quy hoạch sư, kiến trúc sư, chuyên gia công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu cao hơn.

• Pháp lý & cơ chế thẩm định: hệ thống thẩm định cần độc lập, minh bạch; Hội đồng thẩm định mới của TP.HCM là bước tiến quan trọng, nhưng cần quy chế hoạt động chặt chẽ để không bị trùng chức năng, không chồng chéo.

• Dữ liệu và công nghệ địa chính: quy hoạch đô thị đòi hỏi bản đồ địa chính số hóa, cơ sở dữ liệu đất đai rõ ràng, liên thông giữa xã – huyện – thành phố. Nhiều khu vực vẫn chưa cập nhật đúng thực tế, ảnh hưởng chất lượng đồ án.

• Xác định ranh giới quy hoạch, đền bù & tồn tại làng nghề, khu dân cư cũ: các vùng tiếp giáp vùng nông thôn, các khu dân cư đã hình thành lâu năm, vấn đề đền bù giải tỏa, di dời hạ tầng là việc không đơn giản và dễ phát sinh khiếu kiện.

• Đồng bộ quy hoạch ngành và hạ tầng kỹ thuật: quy hoạch đô thị phải gắn kết với quy hoạch giao thông, cấp thoát nước, điện, ngầm, môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu.

4. Các bước triển khai chiến lược quy hoạch đô thị TP.HCM

4.1 Giai đoạn 1: lập nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung

• Hoàn thiện nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060, gồm cả vùng lấn biển Cần Giờ và không gian cảng trung chuyển. baodautu

• Xây dựng kịch bản phát triển 6 phân vùng đô thị và đề xuất ranh giới chức năng giữa các phân vùng.

• Tạo khung chiến lược không gian: vùng lõi, đô thị vệ tinh, không gian xanh, hành lang sông – mặt nước.

4.2 Giai đoạn 2: lập & thẩm định đồ án quy hoạch phân khu và chi tiết

• Đẩy nhanh việc lập đồ án quy hoạch phân khu 1/2.000 tại các khu vực trọng điểm, đặc biệt tại Thủ Đức, các quận ngoại thành.

• Tổ chức thẩm định qua Hội đồng vừa mới lập để đánh giá độc lập, đảm bảo chất lượng.

• Chủ động điều chỉnh, loại bỏ các quy hoạch vùng lạc hậu, quy hoạch không còn phù hợp thực tế sau sáp nhập.

4.3 Giai đoạn 3: tổ chức thi tuyển ý tưởng kiến trúc, quy hoạch cảnh quan

• Những địa điểm đặc trưng như bán đảo Thanh Đa – Bình Quới, các công viên lớn, vùng bờ sông nên được tổ chức thi tuyển quốc tế hoặc tuyển sáng kiến để có tư duy đột phá.

• Quy hoạch cảnh quan khi kết hợp với kiến trúc, giao thông, môi trường xanh sẽ tạo trị giá cao cho đô thị mới.

4.4 Giai đoạn 4: triển khai hạ tầng kỹ thuật và kiểm soát thực thi

• Xây dựng và triển khai hạ tầng giao thông, cấp thoát nước, điện, viễn thông theo đồ án quy hoạch đã được phê duyệt.

• Kiểm soát mạnh mẽ thực thi quy hoạch, xử lý các trường hợp xây dựng không phép, sai phép, vi phạm quy hoạch.

• Áp dụng hệ thống giám sát bằng công nghệ (GIS, bản đồ số), cơ sở dữ liệu địa chính để theo dõi tiến độ, phát hiện sai sót kịp thời.

4.5 Giai đoạn 5: điều chỉnh trong quá trình thực hiện & phản biện công khai

• Quy hoạch không phải bất biến – phải có cơ chế điều chỉnh cục bộ khi có biến động thực tế (lí do dân số, biến đổi khí hậu, công nghệ mới).

• Cơ chế phản biện, tham vấn cộng đồng, các chuyên gia để đảm bảo tính hợp lý, tránh “quy hoạch giấy”.

5. Tác động của quy hoạch đô thị mới đến thị trường bất động sản và người dân

5.1 Ổn định kỳ vọng và giảm đầu cơ

Khi quy hoạch được thiết lập rõ ràng, không gian phát triển được phân vùng minh bạch, việc đầu cơ đất đai, găm hàng chờ giá sẽ khó có “đất sống”. Người dân sẽ biết đâu là vùng phát triển có hạ tầng, nơi nên đầu tư thực, hạn chế giao dịch “mơ hồ”.

5.2 Hướng dòng vốn vào phát triển thực, dự án chất lượng

Nhà đầu tư sẽ ưu tiên các dự án tuân theo quy hoạch, có hạ tầng hoàn chỉnh, pháp lý rõ ràng. Các dự án “ao làng”, nhỏ lẻ thiếu kết nối sẽ khó hấp dẫn. Điều này giúp thị trường phân hóa rõ rệt giữa dự án “chất” và “giả tưởng”.

5.3 Nâng cao chất lượng sống đô thị

Quy hoạch đô thị tốt sẽ mang lại lợi ích cho người dân: mạng lưới giao thông hợp lý, công viên – không gian xanh phân bổ hợp lý, tiện ích công cộng đồng bộ, hệ thống hạ tầng kỹ thuật ổn định. Điều này góp phần giảm ùn tắc, ngập lụt và cải thiện môi trường sống.

5.4 Tạo cơ hội phát triển vùng ven, đô thị vệ tinh

Với mô hình phân vùng và đô thị vệ tinh, các quận, huyện ngoại thành sẽ được ưu tiên phát triển để giảm áp lực cho nội đô. Vùng Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ được dự kiến trở thành các đô thị vệ tinh phát triển theo chuỗi.

5.5 Thách thức chi phí & bất cập chuyển tiếp

Trong giai đoạn chuyển tiếp, các dự án chưa phù hợp quy hoạch cũ có thể bị tác động, chủ đầu tư chịu rủi ro điều chỉnh. Dân cư tại các khu đô thị cũ có thể chịu ảnh hưởng khi quy hoạch mới điều chỉnh mật độ, chiều cao, hệ số sử dụng đất… Việc đảm bảo quyền lợi dân cư, đền bù, di dời hạ tầng sẽ là bài toán không dễ dàng.

6. Kiến nghị & giải pháp để triển khai quy hoạch đô thị TP.HCM hiệu quả

6.1 Xây dựng cơ chế thẩm định độc lập & minh bạch

• Hội đồng thẩm định mới cần có khung quy định hoạt động rõ ràng, bao gồm phản biện, tổ chức ý kiến chuyên gia, công khai hồ sơ quy hoạch và biên bản ý kiến.

• Sở Quy hoạch – Kiến trúc cần phối hợp chặt với Hội đồng để hoàn thiện nhiệm vụ quy hoạch trước khi trình duyệt.

6.2 Nguồn lực tài chính và đầu tư hạ tầng

• Nhà nước cần bố trí ngân sách hỗ trợ, kêu gọi dự án đầu tư PPP cho hạ tầng giao thông, cầu, đường, cấp thoát nước, công viên vùng vệ tinh.

• Ưu tiên vốn cho các khu quy hoạch mới, vùng phát triển.

6.3 Nâng cấp hệ thống dữ liệu địa chính & công nghệ quy hoạch

• Số hóa bản đồ địa chính, lập hệ thống GIS đồng bộ, cập nhật định kỳ để phục vụ lập quy hoạch và giám sát thực thi.

• Kết nối dữ liệu quy hoạch, giao dịch bất động sản và bản đồ số để minh bạch thông tin cho người dân và nhà đầu tư.

6.4 Chương trình đào tạo và xây dựng năng lực lập quy hoạch

• Bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ quy hoạch sư, kiến trúc sư, chuyên gia phát triển đô thị để đáp ứng yêu cầu cao hơn về chất lượng quy hoạch.

• Hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu, tổ chức quốc tế để đổi mới tư duy quy hoạch.

6.5 Cơ chế điều chỉnh linh hoạt và phản hồi dân chủ

• Quy hoạch phải có cơ chế điều chỉnh cục bộ khi thực tế biến đổi: dân số, thiên tai, biến đổi khí hậu…

• Tổ chức hội thảo, tham vấn cộng đồng, chuyên gia trước khi phê duyệt đồ án quy hoạch lớn để tránh sai sót cấu trúc không gian, lan tỏa không hợp lý.

Xem thêm: TP.HCM cấm ủy quyền ký hợp đồng mua bán bất động sản

Kết luận

TP.HCM đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ qua việc khẩn trương triển khai quy hoạch đô thị sau sáp nhập và mở rộng địa giới. Việc thành lập Hội đồng thẩm định nhiệm vụ quy hoạch, rà soát đồ án tồn đọng, phát triển đô thị phân vùng, đô thị vệ tinh là những bước đi mang tính chiến lược thời đại mới.

Dẫu vậy, để quy hoạch mang lại hiệu quả thực sự, cần kết hợp sức mạnh pháp lý, nguồn lực tài chính, công nghệ số và sự tham gia của cộng đồng. Nếu được triển khai nghiêm túc, quy hoạch mới sẽ không chỉ là bản đồ phát triển mà còn là lời cam kết đảm bảo chất lượng sống, hiện đại hóa đô thị, công bằng giữa trung tâm và vùng ven.

Trên đây là 1 số chia sẻ của đội ngũ hỗ trợ thầy Đinh Sơn Thủy về thông tin TP.HCM khẩn trương triển khai quy hoạch đô thị. Hi vọng bài viết đem lại cho bạn đọc những thông tin hữu ích. Mọi vấn đề cần được hỗ trợ liên quan đến đầu tư, pháp lý bất động sản vui lòng liên hệ trực tiếp qua số hotline: 0378.662.333 để được hỗ trợ nhanh chóng nhất